Ukrayna ve ABD tarafından kabul edilen “Maden Anlaşması”nın tam metni

Ukrayna ve ABD tarafından kabul edilen “Maden Anlaşması”nın tam metni

European Pravda, Ukrayna ve ABD'nin bu hafta imzalamaya hazırlandığı hükümetler arası bir düzenleme olan “Mineraller Anlaşması ”nın nihai metnini yayınladı.

Müzakerelerin tamamlandığı Çarşamba günü Ukrayna Başbakanı Denys Shmyhal tarafından resmen duyurulurken, Shmyhal ABD ile varılan anlaşmanın Ukrayna'nın güvenlik garantilerine atıfta bulunulmasına ilişkin temel şartını da içerdiğini belirtti.

Ukrayna için temel yasal yükümlülük, Ukrayna ve ABD tarafından oluşturulacak ikili bir yapı olan “Yeniden Yapılandırma Yatırım Fonu ”nun faaliyetlerini düzenleyecek daha detaylı bir anlaşma üzerinde ABD ile müzakerelere başlamaktır.

* * * * *

YENİDEN YAPILANDIRMA YATIRIM FONUNA İLİŞKİN HÜKÜM VE KOŞULLARI BELİRLEYEN İKİLİ ANLAŞMA

Rusya'nın Şubat 2022'de Ukrayna'yı tamamen işgal etmesinden bu yana ABD Ukrayna'ya önemli ölçüde mali ve maddi destek sağlamıştır;

Amerikan halkı özgür, egemen ve güvenli bir Ukrayna için Ukrayna ile birlikte yatırım yapmayı arzulamaktadır;

ABD ve Ukrayna, Ukrayna'da kalıcı bir barış ve iki ülke halkları ve hükümetleri arasında kalıcı bir ortaklık arzulamaktadır;

ABD ve Ukrayna, Ukrayna'nın dünyanın en büyük üçüncü nükleer silah cephaneliğini gönüllü olarak terk ederek uluslararası barış ve güvenliğin güçlendirilmesine yaptığı katkıyı kabul etmektedir;

ABD ve Ukrayna, çatışmada Ukrayna'nın aleyhine hareket eden Devletlerin ve diğer kişilerin, kalıcı bir barışın ardından Ukrayna'nın yeniden inşasından fayda sağlamamasını temin etmek istemektedir;

ŞİMDİ, BU NEDENLE, ABD Hükümeti ve Ukrayna Hükümeti (her biri bir “Katılımcı”), ABD ve Ukrayna arasındaki ortaklığı derinleştirmek amacıyla, burada belirtildiği üzere, bir Yeniden Yapılanma Yatırım Fonu için Şart ve Koşulları Belirleyen bu İkili Anlaşmayı imzalamışlardır.

1. Ukrayna ve ABD Hükümetleri, Ukrayna'da kalıcı barışın sağlanması amacıyla, bir Yeniden Yapılandırma Yatırım Fonu (Fon) kurmayı ve Fon Anlaşmasında daha ayrıntılı olarak tanımlanacak olan ortak mülkiyet yoluyla Fonda ortaklık kurmayı amaçlamaktadır. Ortak mülkiyet, Katılımcıların Bölüm 3 ve 4'te tanımlanan fiili katkılarını dikkate alacaktır. Fon, Ukrayna Hükümeti ve ABD Hükümeti temsilcileri tarafından ortaklaşa yönetilecektir. Fonun yönetimi ve işleyişine ilişkin daha ayrıntılı şartlar, bu İkili Anlaşmanın imzalanmasından hemen sonra müzakere edilecek müteakip bir anlaşmada (Fon Anlaşması) belirtilecektir. ABD Hükümeti'nin Fon'un özkaynakları ve mali menfaatleri üzerinde sahip olacağı azami mülkiyet yüzdesi ve ABD Hükümeti temsilcilerinin karar alma yetkisi, yürürlükteki ABD yasalarının izin verdiği ölçüde olacaktır. Hiçbir Katılımcı, diğer Katılımcının önceden yazılı izni olmaksızın Fon'daki payının herhangi bir kısmını doğrudan veya dolaylı olarak satmayacak, devretmeyecek veya başka bir şekilde elden çıkarmayacaktır.
2. Fon, Fona katkıda bulunulan gelirleri toplayacak ve yeniden yatıracak, Fon tarafından yapılan masrafları düşecek ve Bölüm 3'te tanımlandığı üzere Ukrayna Hükümetine ait tüm ilgili doğal kaynak varlıklarının (doğrudan veya dolaylı olarak Ukrayna Hükümetine ait olsun olmasın) gelecekte paraya çevrilmesinden gelir elde edecektir.
3. Ukrayna Hükümeti, Fon Anlaşmasında daha ayrıntılı olarak açıklanabileceği üzere, her iki Katılımcı tarafından mutabık kalındığı üzere, mineral, hidrokarbon, petrol, doğal gaz ve diğer çıkarılabilir malzeme yatakları ve doğal kaynak varlıklarıyla ilgili diğer altyapılar (sıvılaştırılmış doğal gaz terminalleri ve liman altyapısı gibi) olarak tanımlanan, Ukrayna Hükümetine ait tüm ilgili doğal kaynak varlıklarının (doğrudan veya dolaylı olarak Ukrayna Hükümetine ait olsun olmasın) gelecekte paraya çevrilmesinden elde edilen tüm gelirlerin yüzde 50'sini Fona katkıda bulunacaktır. Şüpheye mahal vermemek için, gelecekteki bu tür gelir kaynakları, halihazırda Ukrayna'nın genel bütçe gelirlerinin bir parçası olan mevcut gelir kaynaklarını içermez. Katkıların zaman çizelgesi, kapsamı ve sürdürülebilirliği Fon Anlaşmasında daha ayrıntılı olarak tanımlanacaktır. Fon, tamamen kendi takdirine bağlı olarak, Fonun gelir elde ettiği yeni geliştirilen projeler tarafından yapılan fiili harcamaları Ukrayna Hükümetine alacak kaydedebilir veya iade edebilir. Fona yapılan katkılar, Fon Anlaşmasında daha ayrıntılı olarak tanımlanacak şekilde, Ukrayna'nın emniyet, güvenlik ve refahını teşvik etmek amacıyla en az yılda bir kez Ukrayna'da yeniden yatırıma dönüştürülecektir. Fon Anlaşması ayrıca gelecekteki dağıtımları da sağlayacaktır. Yürürlükteki ABD yasalarına tabi olarak, ABD Hükümeti, istikrarlı ve ekonomik açıdan müreffeh bir Ukrayna'nın geliştirilmesi için uzun vadeli bir mali taahhüdü sürdürecektir. Diğer katkılar fonlar, finansal araçlar ve Ukrayna'nın yeniden inşası için kritik öneme sahip diğer maddi ve maddi olmayan varlıklardan oluşabilir.
4. Fonun yatırım süreci, Ukrayna'daki projelere yatırım yapacak ve Fon Anlaşmasında daha ayrıntılı olarak açıklanabileceği üzere, maden yatakları, hidrokarbonlar, petrol, doğal gaz ve diğer çıkarılabilir malzemeler, altyapı, limanlar ve devlete ait işletmeler dahil ancak bunlarla sınırlı olmamak üzere tüm kamu ve özel Ukrayna varlıklarının geliştirilmesi, işlenmesi ve paraya çevrilmesini artıracak yatırımları çekecek şekilde tasarlanacaktır. Amerika Birleşik Devletleri Hükümeti ve Ukrayna Hükümeti, yatırım sürecinin, Fon Anlaşmasında belirtildiği şekilde Ukrayna'nın yeniden inşası için yeterli sermaye arzını sağlamak üzere ilave fonların dağıtımı ve daha fazla yeniden yatırım için fırsatlara yol açmasını amaçlamaktadır. Katılımcılar, Fon'daki ekonomik çıkarlarının değerini korumak ve en üst düzeye çıkarmak için gerekli önlemleri alma hakkını saklı tutar.      
5. Fon Anlaşması, Ukrayna Hükümeti'nin üçüncü taraflara karşı sahip olabileceği herhangi bir yükümlülüğün veya gelecekte üstlenebileceği bu tür yükümlülüklerin, Ukrayna Hükümeti'nin Fon'a yaptığı katkıları veya bu katkıların elde edildiği varlıkları satmamasını, devretmemesini, rehin vermemesini veya başka bir şekilde ipotek altına almamasını veya Fon'un fonları elden çıkarmamasını sağlamak için gerekli olanlar da dahil olmak üzere uygun beyan ve garantileri içerecektir.
6. Katılımcılar, Fon Anlaşması'nı hazırlarken Ukrayna'nın Avrupa Birliği'ne katılımı kapsamındaki yükümlülükleri veya uluslararası mali kuruluşlar ve diğer resmi kreditörlerle yapılan düzenlemeler kapsamındaki yükümlülükleri ile çatışmalardan kaçınmaya çalışacaklardır.
7. Fon Anlaşması, diğer hususların yanı sıra, hem Fon Anlaşması'nın hem de burada öngörülen faaliyetlerin ticari nitelikte olduğunun kabul edilmesini sağlayacaktır. Fon Anlaşması, “Ukrayna'nın Uluslararası Anlaşmaları Hakkında” Ukrayna Kanunu uyarınca Ukrayna Parlamentosu tarafından onaylanacaktır.
8. Fon Anlaşması, yaptırımların ve diğer kısıtlayıcı tedbirlerin zayıflatılmasını, ihlal edilmesini veya atlatılmasını imkansız hale getiren kontrol mekanizmalarına özellikle dikkat edecektir.
9. Fon Anlaşması metni, Ukrayna Hükümeti ve Amerika Birleşik Devletleri Hükümeti'nin yetkili temsilcilerinin başkanlık ettiği çalışma grupları tarafından gecikmeksizin geliştirilecektir. Bu İkili Anlaşma temelinde Fon Anlaşmasının hazırlanmasından sorumlu irtibat kişileri şunlardır: ABD Hükümetinden: Hazine Bakanlığı; Ukrayna Hükümetinden: Maliye Bakanlığı ve Ekonomi Bakanlığı.
10. İşbu İkili Anlaşma ve Fon Anlaşması, ikili ve çok taraflı anlaşmalar mimarisinin ayrılmaz unsurlarını teşkil etmenin yanı sıra kalıcı barışın tesis edilmesi ve ekonomik güvenlik direncinin güçlendirilmesi için somut adımlar teşkil edecek ve işbu İkili Anlaşmanın giriş bölümünde belirtilen hedefleri yansıtacaktır. ABD Hükümeti, Ukrayna'nın kalıcı barışın tesis edilmesi için gereken güvenlik garantilerini elde etme çabalarını desteklemektedir. Katılımcılar, Fon Anlaşmasında tanımlandığı üzere, karşılıklı yatırımları korumak için gerekli adımları belirlemeye çalışacaklardır.
11. Bu İkili Anlaşma bağlayıcıdır ve her bir Katılımcı tarafından kendi iç prosedürlerine göre uygulanacaktır. Amerika Birleşik Devletleri Hükümeti ve Ukrayna Hükümeti, Fon Anlaşmasını müzakere etmek üzere derhal harekete geçmeyi taahhüt eder.

İngilizce ve Ukraynaca dillerinde imzalanmış olup, her iki metin de eşit derecede yetkilidir.

Kaynak:

https://www.eurointegration.com.ua/eng/articles/2025/02/26/7205922/