Çin nasıl otomobil ihraç eden bir dev oldu?
Elektrikli araçlardaki hakimiyeti kısmen teşekkür etmek için
Otomobil meraklıları genellikle iki kampa ayrılır: Alman otomotiv mühendisliğinin gücüne ve hızına hayran olanlar; ve Japon otomobillerinin üstün olduğunu düşünenler, güvenilirliklerine ve paralarının karşılığını almalarına hayran olanlar.
Bu iki ülke on yıllar boyunca dünyanın önde gelen otomobil ihracatçısı olmak için yarıştı. Ancak ikilinin hakimiyeti sona ermek üzere. Hali hazırda dünyanın en büyük otomobil üreticisi olan Çin, ihracatta da rakiplerini geride bırakma yolunda ilerliyor.
Sadece birkaç yıl öncesine kadar Çinli otomobil üreticilerinin dış pazarlara açılma girişimleri durmuştu. Çin 2015 yılında yılda 375.000'in altında otomobil ihraç ederek Hindistan'dan daha az, Almanya ve Japonya'nın tek bir ayda ihraç ettiği kadar otomobil ihraç etti. Ancak 2020 civarında ülke vites değiştirdi. 2021 yılında Çin yaklaşık 1,6 milyon otomobil ihraç etti. Bu rakam 2022'de 2,7 milyona ulaştı. Uluslararası satışlar 2023 yılında daha da hızlanacak. Gümrük verileri, ülkenin yılın ilk altı ayında yaklaşık 2 milyon veya günde 10.000'den fazla otomobil sevk ettiğini gösteriyor.
Çin'in yeni gelişmekte olan otomobil endüstrisi çoğunlukla yoksul ülkelere ihracat yapıyordu, ancak şimdi birçok Batılı tüketici ilk kez Çin yapımı otomobil satın alıyor. Avustralya'ya yapılan ihracat 2023'ün ilk yarısında bir önceki yılın aynı dönemine göre üç kat artarak 100.000'den fazla araca; İspanya'ya yapılan satışlar ise 17 kat artarak yaklaşık 70.000 araca ulaştı. Ancak bu araçların çoğu Batı markalı. 2022'de ihraç edilen araçların yaklaşık onda biri Amerikan elektrikli otomobil markası Tesla'dan geldi. Bir İngiliz markası olarak başlayan mg ve İsveçli bir otomobil üreticisi olan Volvo artık Çinli şirketlere ait. Onların modelleri de yurtdışına gönderilen araçların büyük bir kısmını oluşturuyor.
Ülkenin elektrikli araçlar (evs) konusundaki uzmanlığı, ihracattaki artışın kısmen sorumlusu. Tüm üretim gücüne rağmen Çin, yüzlerce hareketli parçası olan ve montajı zor olan içten yanmalı motorlarda hiçbir zaman ustalaşamadı. Mekanik olarak daha basit ve yapımı daha kolay olan bataryalı araçların gelişi Çin'in arayı kapatmasına yardımcı oldu. Devletin 2009-2019 yılları arasında elektrikli araç teknolojisine yaptığı tahmini 676 milyar yuanlık (100 milyar dolar) yatırım, ülkeyi ilk sıraya yerleştirdi. Bugün akülü araçlar Çin'deki otomobil satışlarının beşte birini ve ihracatın üçte birini oluşturuyor. Japonya ve Almanya'da ise ihracatın sırasıyla sadece %4 ve %20'si elektrikli.
Savaş Çin'in Rusya'ya ihracatını da hızlandırdı. Şubat 2022'de Ukrayna'nın işgalinden sonra Batılı otomobil üreticilerinin çoğu Rusya'daki faaliyetlerini durdurdu. Onların bu çıkışı Çinli rakiplerinin pazar payını ele geçirmesine olanak sağladı. Rusya 2023'ün ilk yarısında 4,5 milyar dolar değerinde yaklaşık 300.000 Çin otomobili ithal etti ve bu rakam 2022'ye göre altı kat arttı. Bir analiz firması olan Autostat'a göre, Temmuz ayında Çin otomobilleri ithalatın yaklaşık %80'ini oluşturdu.
Çin'in ihracat devi yakın zamanda yavaşlayacak gibi görünmüyor. Bir danışmanlık şirketi olan AlixPartners, Çin markalı otomobillerin yurtdışı satışlarının 2030 yılına kadar 9 milyon araca ulaşarak Japonya'nın 2022 yılındaki ihracatının iki katına çıkabileceğini tahmin ediyor. Bu yerli markalar Batı'da hala nispeten bilinmese de, ucuz olma eğiliminde olan otomobiller - ortalama Çin yapımı araçlar Alman yapımı olanların yaklaşık %40'ına mal oluyor - Brezilya gibi gelişmekte olan pazarlarda popüler.
Önümüzde hala hız tümsekleri var. Çinli elektrikli araç üreticileri büyük satışlar yapıyor olabilir, ancak çok azı para kazanıyor. Sektör, yavaşlayan satış büyümesinin ardından yakın zamanda yenilenen devlet sübvansiyonlarıyla destekleniyor. Ancak sübvansiyonlar sonsuza kadar sürmeyebilir.
Grafik kaynakları: BM Comtrade; hükümet istatistikleri
Kaynak: The Economist
https://www.economist.com/graphic-detail/2023/08/10/how-china-became-a-car-exporting-juggernaut
Yorumlar
Yorum Gönder