Global Times: ABD-Japonya zirvesi iki ülke arasındaki ince ayrımları maskeliyor
Japonya Başbakanı Fumio Kishida Pazartesi günü ABD Başkanı Joe Biden ile görüştü ve Salı günü Quad (Dörtlü) liderler zirvesine ev sahipliği yaptı. Japonya-ABD ortak liderlerinin açıklamasında ve Dörtlü ortak liderlerin açıklamasında Çin'i ilgilendiren birçok konu var. Japonya'nın ABD'yi takip etme ve Çin'i kontrol altına almak için Hint-Pasifik ülkelerini birleştirme girişimi yeni bir aşamaya girdi.
Japonya-ABD liderleri toplantısının ve Dörtlü liderlerin zirvesinin odak noktası askeri güvenlik ve ekonomik işbirliği olacak. Hint-Pasifik bölgesinde askeri güvenlik her zaman ABD'nin gücü olmuştur, oysa ekonomi zayıflığıdır. Japonya ise tam tersi. Ancak bu zirve ABD ve Japonya'nın pozisyonlarını tersine çevirmiş görünüyor. ABD ekonomik konulara hakim olmaya başlayarak Hint-Pasifik Ekonomik İşbirliği Çerçevesinin (IPEF) kurulduğunu duyururken, Japonya askeri ve güvenlik güçlerini güçlendireceğini açıkladı. Ama aslında hem ekonomi hem de güvenlik Çin'i içerme temelinde tartışılıyor.
Askeri güvenlik konusunda Kishida, "Japonya'nın savunma yeteneklerini temelden güçlendirme ve bu değişikliği gerçekleştirmek için gereken savunma bütçesinde önemli bir artış sağlama konusundaki kararlılığımı ifade ettim" dedi. Nisan ayında Liberal Demokrat Parti, hükümetin savunma bütçesini beş yıl içinde GSYİH'nın yüzde 2'sine yükseltmesini tavsiye etmişti. Bu aynı zamanda NATO üye ülkeleri için savunma bütçesi standardıdır.
Japonya, askeri güvenlikte söz ve hareket kabiliyetini geliştirmeye vurgu yapıyor. Askeri güvenlikteki atılımlar, Japonya'nın yeniden askeri bir büyük güç olma hırsının bir parçasıdır. Savunma harcamalarını bir dereceye kadar GSYİH'sının yüzde 2'sine çıkarmak, anayasayı değiştirmek için askeri savunma kuvvetlerinde atılımlarını ilan etmek anlamına geliyor. Ayrıca, yalnızca güçlü ve sürdürülebilir bir askeri güvenlik kapasitesi, Japonya'nın sözde özgür ve açık Hint-Pasifik Stratejisini daha uygulanabilir hale getirebilir.
Ekonomik alanda IPEF'in kurulması önemli bir yer tutmaktadır. Çin ve Japonya dahil 15 ülke 2021'de RCEP'yi başlattığından ve Japonya CPTPP'ye hakim olduğundan, ABD'nin savunduğu IPEF, Japonya'nın CPTPP ve RCEP'deki varlığını azaltacağı için Japonya'nın konumunu karmaşık hale getirdi. Japonya ve ABD bölgesel işbirliği konusunda farklı görüşlere sahip. ABD bu sefer tedarik zincirleri temelinde bu gevşek ekonomik ittifakı kurdu. ABD, Hint-Pasifik bölgesinde ekonomik liderliği Japonya'ya emanet etmedikçe, IPEF'in önemli bir rol oynamasının zor olacağına inanmak mantıklı. Japonya, RCEP ve CPTPP'yi görmezden gelmeyecektir. IPEF, meclis tarafından onaylanmadı ve bir antlaşma değil. Yönetim değişikliği olursa, IPEF'in sürdürülebilirliği şüphelidir. Japonya'nın çerçeve konusunda bu kadar aktif olmamasının nedeni de budur.
Bölgesel sıcak nokta meselelerinde de ABD ve Japonya'nın bariz farklılıkları var. Japonya askeri güvenlikte atılımlar istiyor, bölgesel sıcak nokta meselelerine ilişkin talepleri ABD'ninkinden farklı. Örneğin Tayvan sorununa gelince Biden, zirvenin ardından Çin anakarasının Tayvan adasını zorla alması durumunda ABD'nin askeri müdahalede bulunacağını söyledi. Bu, ABD'nin Tayvan politikasının stratejik belirsizlikten netliğe doğru değiştiği şeklinde değerlendiriliyor. Ancak Japonya, konuyla ilgili çok yüksek profilli olmaktan kaçınarak körü körüne takip etmedi.
Japonya, Çin'i kontrol altına almak ve onunla yüzleşmek konusunda istekli olsa da -bu, Japonya'nın ABD ile ittifakını ve çok taraflı işbirliğini derinleştirmesinin önemli bir nedenidir, Japonya her zaman körü körüne ABD'yi takip etmeyebilir. Çin'i sınırlamak gibi aynı genel amaçlarına rağmen, farklı jeopolitik değerlendirmeler göz önüne alındığında, belirli yöntemler yöntemleri farklıdır. ABD ve Japonya arasındaki bu potansiyel farklılıklardan nasıl yararlanılacağı da açık bir şekilde Çin'in diplomatik bilgeliğinin bir testidir.
Wang Guangtao: Fudan Üniversitesi Japon Araştırmaları Merkezi'nde yardımcı araştırma görevlisidir.
https://www.globaltimes.cn/page/202205/1266559.shtml
Yorumlar
Yorum Gönder